De Algemene Rekenkamer is kritisch over de financiële onderbouwing van de kabinetsplannen voor de krijgsmacht en de JSF. De berekeningen over de inzetbaarheid van de JSF als opvolger van de F16 zijn “niet helemaal compleet”, stelt de Rekenkamer.
Zo zijn niet alle types trainingsuren en vredesverliezen meegerekend. Daardoor is het onzeker of er altijd vier toestellen voor internationale missies beschikbaar zijn.
De overige gevechtsvliegtuigen zijn nodig voor de bewaking van het Nederlandse en bondgenootschappelijke luchtruim, voor training van piloten, of zijn in onderhoud.
Tegenvallers bij Defensie opvangen
De gegevens over aanschaf en exploitatie van de 37 JSF-toestellen die het kabinet wil kopen zijn zo nauwkeurig mogelijk onderbouwd in het budget. “Maar of hierdoor van jaar tot jaar de uitgaven voor jachtvliegtuigen binnen het budget blijven is niet zeker”, stelt de Rekenkamer. Dat geldt ook voor de uitgaven voor de krijgsmacht als geheel.
Verder zou Defensie een meevaller bij de aankoop van de JSF niet automatisch moeten gebruiken voor de aankoop van een extra toestel, zei president Saskia Stuiveling van Rekenkamer bij een toelichting. “Meevallers moeten eerst ingezet worden om andere tegenvallers bij Defensie op te vangen.”
JSF geen bodemloze put
Ondanks de kritiek is de investering in de JSF volgens Stuiveling "geen bodemloze put, het is geen ongedekte cheque".
De controleurs van de rijksuitgaven stellen verder het niet eens te zijn met de stelling van het kabinet dat de nieuwe nota over de krijgsmacht al leidt tot een "financieel en operationeel duurzame krijgsmacht''. De onderbouwing van de cijfers over de verlaagde defensieambities voor de komende 15 jaar zijn "niet geheel sluitend en beperkt houdbaar".
Vastgoedbeleid bij Defensie
De Rekenkamer erkent wel dat minister Jeanine Hennis met haar nota de "best mogelijke" benadering geeft. Stuiveling vindt het "zeer toe te juichen" dat het boekhoudkundig systeem op het departement is gewijzigd.
Ook is er kritiek op andere projecten. Scherpe woorden waren er voor het vastgoedbeleid. "Wij zijn niet onder de indruk van de professionaliteit", zei Stuiveling. Er is op dit vlak niet veel veranderd in vergelijking met vorig jaar toen de Rekenkamer in een rapport stelde dat Defensie zich rijk rekent aan de verkoop van vastgoed.
Defensie spreekt van goede start
Het kritische rapport van de Algemene Rekenkamer over de toekomstvisie van de krijgsmacht is een "goede start" en vormt een basis om op door te bouwen, stelt Defensie in een reactie.
Het departement is tevreden dat de Rekenkamer oordeelt dat de financiële onderbouwing voor de ambities van de krijgsmacht op dit moment de best mogelijke is. Ook het feit dat de aanschaf van de JSF als vervanger van de F-16 inpasbaar is in de begroting, stemt het departement positief.
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl